Modlitwa

Tworzenie ikony – modlitwą

Tworzenie ikony na każdym etapie jej powstawania jest ukierunkowane na poznanie samego Boga, to modlitwa. Cały proces powstawania ikony z jej bogatą symboliką połączony jest z modlitwą. Przygotowanie deski, naklejenie płótna, poprzez nakładanie gruntu, szlifowanie zagruntowanej deski, nanoszenie grafiji, aż po samo pisanie ikony jest modlitwą ikonografa. W historii Kościoła ikonopisarze tworzący w różnych wspólnotach chrześcijańskich, swoją pracą artystyczną pragnęli jak najlepiej wyrazić wiarę Kościoła. Wspólnoty chrześcijańskie tworzyły własne modlitwy. Etapom tworzenia świętych wizerunków towarzyszyło znaczenie symboliczne, które miało przybliżyć ich do kontemplacji Najwyższego Boga. Poniżej przedstawiam kilka modlitw, które znalazłam w literaturze oraz dowiedziałam się o nich na różnych warsztatach ikonopisarskich w których uczestniczyłam.

Modlitwa Dionizego z Furny

Modlitwa Dionizego z Furny jest pierwszą znalezioną modlitwą w literaturze. Pochodzi ta modlitwa z książki Dionizego z Furny. Autor znanej “Hermeneia, czyli objaśnienie sztuki sakralnej” przedstawia modlitwę, przed rozpoczęciem prac malarskich.

Kapłan: Módlmy się. “Panie Jezu Chryste, nasz Boże, nieograniczony w swej boskiej naturze, który dla zbawienia człowieka przyjąłeś w sposób niepojęty ciało z Dziewicy Bogarodzicy Maryi i pozwoliłeś ograniczyć się w wizerunku! Ty, któryś święte odbicie Twego niepokalanego odbicia pozostawił na świętym mandylionie, dzięki czemu został uleczony z choroby król Abgar, a jego dusza została oświecona poznaniem Ciebie, naszego prawdziwego Boga! Ty, któryś Twym Świętym Duchem natchnął boskiego Twego Apostoła i Ewangelistę Łukasza do namalowania postaci Przeczystej Twojej Matki, trzymającej Cię w ramionach jako dziecię i mówiącej: „Niech łaska Tego, którego zrodziłam, będzie z tymi, którzy spojrzą na ten obraz”!  Tak samo, Panie wszechrzeczy, oświeć i natchnij duszę, serce i umysł Twojego sługi (tutaj imię ikonografa), a także pokieruj jego dłońmi, ażeby bezbłędnie, jak najwyborniej i z największym podobieństwem oddały wizerunek Twój oraz Twej niepokalanej Matki i wszystkich Twoich świętych, ku chwale Twojej, dla świetności ozdoby Twego Świętego Kościoła i dla wygładzenia grzechów tych, co się Jej kłaniają i nabożnie Jej wizerunek całują, okazując tym sposobem cześć pierwowzorowi. Chroń swego malarza, przed wszelkim diabelskim wpływem, bo przecież stosuje się on pilnie do poleceń Twej niepokalanej Matki, Twego przesławnego i świętego Apostoła i Ewangelisty Łukasza oraz wszystkich świętych. Amen.”

Modlitwa do Ducha Świętego

„Królu niebieski, Pocieszycielu, Duchu Prawdy, Ty, który wszędzie jesteś i wszystko wypełniasz, Skarbnico wszelkiego dobra i Dawco życia, przyjdź i  zamieszkaj w nas, oczyść nas z wszelkiej zmazy i zbaw, o Dobry dusze nasze!”

Modlitwa ikonografa

„Niebiański Mistrzu, żarliwy architekcie wszelkiego stworzenia, zapal światło dla wzroku Twego sługi, strzeż jego serce i prowadź jego rękę, by mógł godnie i w sposób doskonały stworzyć Twój wizerunek, na chwałę i dla piękna Twego Świętego Kościoła. W imię Ojca i Syna, i Ducha  Świętego, teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen.”

Modlitwa ikonopisarza

Tą modlitwę odnalazłam w książce Gilles Weissmann “Techniki pisania ikon bizantyjskich”:

“Ty, Boski Mistrzu wszystkiego, co istnieje, oświeć i kieruj duszą i ciałem sług Twoich; prowadź ich ręce, aby mogli godnie i doskonale przedstawić Twój obraz. Obraz Twojej świętej Matki i wszystkich Twoich świętych, Ku chwale, upiększeniu i radości Twojego Kościoła. Amen”

Modlitwa przed przystąpieniem do pracy

“O Panie wszystkiego, co istnieje, Ty oświeciłeś Apostoła i Ewangelistę Łukasza Duchem Świętym, pozwalając mu namalować Swą Przenajświętszą Matkę, trzymającą Cię w ramionach i mówiącą: “Łaska Tego, który się ze mnie narodził, spłynęła na cały świat”. Oświeć i prowadź mą duszę, me serce i mego ducha. Kieruj dłońmi Swego niegodnego sługi, abym mógł godnie i w sposób doskonały stworzyć Twój wizerunek, a także Twej Matki i wszystkich świętych, na chwałę, radość i ozdobę Twego Świętego Kościoła. Odpuść mi moje grzechy, a także grzechy tych, którzy oddawać będą cześć tej ikonie i którzy gorącą modlitwą przed nią wielbią osoby na niej przedstawione. Chroń ich od zła wszelkiego i wesprzyj dobrą radą. O to proszę dzięki wstawiennictwu Twej Matki Przenajświętszej, Apostoła Łukasza i wszystkich świętych. Amen.”

Osobiste spotkanie z Bogiem

Dla mnie każdy etap tworzenia i pisania ikony jest modlitwą i osobistym spotkaniem z Bogiem. Nie wyobrażam sobie pisania ikony bez modlitwy. Modlę się przed każdym pisaniem ikony. Każda czynność tworzenia ikony, zawsze poprzedzona jest modlitwą. Tak jak gruntowanie deski, przyklejanie płótna do deski czy szlifowanie deski. Jestem marnym narzędziem w rękach Boga a modlitwa jest dla mnie bardzo ważna. Bez Niego nie powstałaby żadna ikona w mojej amatorskiej pracowni. W pracowni powstają ikony za sprawą prowadzenia Ducha Świętego, który prowadzi mojego ducha, moje serce i moje ręce. Ofiarowanie Mu całej siebie w czasie pisania ikony jest moją modlitwą. Stąd, wzywam własnymi słowami Ducha Świętego. Trudy pisania ikony, poświęcony czas ofiaruję zawsze w intencji osoby dla której jest pisana ikona. Po ostatnio odbytych warsztatach ikonopisarskich, zaczęłam się modlić Modlitwą do Ducha Świętego i Modlitwą ikonografa oraz modlę się własnymi słowami. Modlitwy te zamieszczone są powyżej. Na warsztatach otrzymałam Rytuał Ikonopisarski w którym jest zbiór modlitw przy tworzeniu ikony jak i przy pisaniu. Rytuał Ikonopisarski bardzo służy mi pomocą. Szczególnie przy wszystkich czynnościach związanych z powstawaniem ikony i jest godny uwagi.

A jaka jest Twoja ulubiona modlitwa podczas pisania ikony? Czy korzystasz może z własnej modlitwy osobistej, czy może z powyższych? Podziel się proszę w komentarzu swoim doświadczeniem, w jaki sposób modlisz się w czasie, który poświęcasz ikonie.